Oras alang sa mga bata

Posted 7 years ago

Makalingaw ang naay gagmay nga mga bata nga magdagandagan sa atong panimalay. Kon sa uban pa, lahi ra gyud kon naay bata nga mamarayeg, ilabi na inig-uli human sa kapoy nga trabaho.

Kon unsa ang bata ug ang iyang pamatasan nagsalamin sa giunsa siya pagpadako sa iyang mga ginikanan o sa mga tawo sa iyang palibot. Kon siya adunay pait nga kasinatian samtang siya gatubo pa, adunay dakong kahigayonan nga magdako siya nga badlungon o kaha hadlokan. Apan kon ang bata giamoma sa mahigugmaong pamilya, siya sab mosumbalik sa maong pagtagad ngadto sa ubang mga tawo.

Ang atong pangagamhanan nagpahinumdom kanato kabahin sa katungod sa mga bata nga angayan natong mahatag kanila sugod sila gihimugso.

Usa sa mga mahinungdanong balaod kabahin sa pag-amoma sa mga bata mao ang Acta Republica 8980 (An Act Promulgating a Comprehensive Policy and a National System for Early Childhood Care and Development (ECCD), Provzaiding Funds Therefor and for other Purposes), o ang ECCD Act.

Kini gipanday tungod ang gobiyerno nakakita sa panginahanglanon sa mga bata, sa pag-ayuda sa mga ginikanan sa ilang pagpadako, ug sa pagpanalipod sa mga bata batok sa kalisod.

Tuyo sa balaodnon ang:

  • Pagpasaka sa gidaghanon sa mga bata nga mabuhi human ipanganak pinaagi sa pagsiguro nga sila himsog, ug may programang pangnutrisyon nga mahimong mapahimuslan sa mga gagmay nga bata ug sa ilang mga inahan gikan sa pagpanamkon ngadto na sa sayong mga katuigan sa pagdako sa mga bata;
  • Pagpatunhay sa kalamboang lawasnon, katilingbanon, pagbati, pangutok, kalagnon, ug sa pinulongan sa gagmay nga mga bata;
  • Pagpatunhay sa papel sa mga ginikanan ug ubang mga tawo isip maoy nag-unang moamoma ug mopaedukar sa mga bata magsukad sa ilang pagkahimugso;
  • Pagsiguro sa walay kakulian nga pagbalhin sa pag-atiman ug pag-edukar sa mga bata gikan sa paminalay ngadto na sa komunidad ug sa tunghaan;
  • Pagsiguro sa katakos sa mga naghatag serbisyo ug sa mga nagdumala sa mga bata, nga sila nagsunod sa kalidad nga sumbanan alang sa lainlaing matang sa programang ECCD;
  • Pagpalambo ug pagpamakanunayon sa mga lihok nga nagpatuman sa mga programang ECCD diha sa mga komunidad ug pagsiguro nga may espesyal nga ayuda alang sa kabus ug naglisod nga mga komunidad;
  • Pagsiguro nga may igong pangandam ang mga gagmay nga bata alang sa pormal nga pagtuon ug nga ang pampubliko o ang pribadong mga tunghaan hitsas sa pagtubag sa panginahanglan sa mga bata nga mapalambo ang ilang kaugalingon;
  • Pagbutang og masaligang sistema alang sa sayong pag-ila, paglikay, pagduso, ug pagtambal sa apan sa pagtubo ug lawasnong kakulian sa sayong bahin sa kinabuhi sa bata;
  • Pagpauswag sa kalidad sa pampubliko ug pribadong mga programang ECCD pinaagi (apan wala gikutob lang) sa pagrehistro ug sistema sa pagpasubay og sukdanan sa katakos sa mga naghatag og serbisyong ECCD.

Subay niining maong mga tinguha mao ang pagsiguro nga adunay mga daycare centers sa matag barangay sa nasud, diin tudloan ang bata kabahin sa pagtuon ug sa saktong paglihok, ug mga pagtulon-an nga angay nilang nahibaw-an diha pa lang sa sulod sa ilang tagsatagsa ka mga panimalay.

Kay ang bata dili modako kon walay moamoma ug mogiya kaniya sa maayong dalan. Sa ECCD, gisiguro ang kalidad sa pagpadako sa bata.  Ang unang walo ka mga tuig sa kinabuhi sa bata maoy labing mahinungdanong bahin sa iyang pagdako, kay dinhi mahulma ang kabahin sa iyang panglawas, pagbati, pangutok, ug katilingbanong kagahom ug kahimtang.

Apan kining tanang gihisgotan walay pulos kon ang ginikanan o ang mga dagko nga maoy moatiman sa mga bata walay panahon alang kanila. Kon pasagdahan lang ang mga bata, dili sila makat-on sa unsay maayo ug sakto.  Malagmit ang daotang mga buhat ug taras maoy ilang mahibaw-an ug madala pagdako.  Mga saktong pagpasunod, sama sa kanunay pagsimba matag Domingo, dili matudlo ngadto kanila kon ang mga dagko wala o dili mogahin og panahon sa mga bata.

Ang mga bata mao unyay umaabot modala niining atong nasud. Unsaon nila nga mahimong haum ug takos kon kita nga mao untay mogiya walay panahon alang kanila?